Home	Wat wil jij leren? Adverteren Site aanmelden   Sitemap Cursussen Kennisbronnen

Leren > Cursus > Management > Projectmanagement > Taken en rollen

Taken en rollen in een projectteam

	Projectmanagement
Inhoud: 1. Inleiding Wat is een project? Projectopzet Projectplan Fasering en planning Beheersing 2. Projecten leiden Projectleider Opdrachtgever Stuurgroep en klankbordgroep Leidinggeven aan projecten 3. Samenwerken in projecten Neuzen dezelfde kant op Taken en rollen Samenwerken is moeilijk Model voor Effectief Teamfunctioneren Omgaan met tegenslag Project start-up

Een goed team verdeelt de taken handig. De Work Breakdown Structure is een heel handig hulpmiddel. Ga daar ook een beetje creatief mee om. Natuurlijk bestaat het team uit specialisten. Die kennis en ervaring moet je natuurlijk ook ten volle benutten. De webdesigner kan maar het beste het site-ontwerp maken. Maar er moeten in een project ook dingen gebeuren die niet zijn voorbehouden aan professies. Het is heel gebruikelijk om de projectleider de vergaderingen te laten leiden. Maar er zijn uitstekende projectleiders die beroerde gespreksleiders zijn. Doe elkaar dat niet aan. Probeer ook eens hoe een ander het ervan af brengt. Hetzelfde geldt voor zaken als het maken van de verslagen, het documenteren, het opbouwen van het projectarchief, de eindredactie van belangrijke rapporten, het onderhandelen met opdrachtgevers of het uittesten van eerste versies. Je wilt graag in het projectteam spelvreugde en creativiteit ontwikkelen. Een iets minder obligate taakverdeling kan daaraan bijdragen.

Rollen

Mensen hebben in een team niet alleen taken maar ook rollen. Rollen zijn heel handig: een rol is een afspraak over welk gedrag men per situatie vertoont. Je weet dus precies wat je aan elkaar hebt: “Als jij weer zo'n wereldvreemd plan hebt, ga ik zeuren dat het toch niet kan, dan word jij boos en vervolgens gaat Hans een compromis zoeken.” Ideaal nietwaar?

Tegelijkertijd is zo'n rolverdeling ook dodelijk voor de creativiteit en het elan binnen je team. Heus, er is geen ontkomen aan een vaste rolverdeling. Het moet toch mogelijk zijn om er af en toe aan te ontsnappen. En dan zal je zien dat je misschien meer rollen kunt hanteren dan je dacht.

Twee bekende roltyperingen zijn die van

• De denkhoeden (Edward de Bono)
• De teamrollen (Belbin)

De zes denkhoeden van De Bono

Je vindt elders op de leren.nl informatie over de zes denkhoeden van Edward de Bono. Bedenk bij het doornemen ervan dat De Bono dit bedacht om mensen los te maken van hun vertrouwde manier van denken. Je hebt nu eenmaal mensen die bij ieder idee of bij ieder voorstel zoeken naar bezwaren. Wat een opluchting als zo iemand nu eens de gele hoed op heeft. Hij mag dan alleenmaar de zonnige zijde van de dingen zien. En die aartsoptimist die altijd maar denkt dat alles kan, die geef je de zwarte hoed. Juist, de rol van de sombermans. Heel aardig is ook om een soort kaartspel te organiseren waarin je ieder zes kaarten geeft met daarop een gekleurde hoed. Die kaarten moet men uitdelen onder de collega's. Iemand die van iedereen een zwarte kaart krijgt moet toch eens nadenken over zijn standaardrol. Het is misschien tijd voor een ander typetje? Mensen die géén kaart krijgen (als er meer dan zes deelnemers zijn gebeurt dat) zijn kennelijk nog vrij blanco. Weten de collega's genoeg van je?

Teamrolhoeden

Karel is een enthousiaste, creatieve programmamaker. Hij is goed in het bedenken van aansprekende radiodocumentaires. Hij verzorgt cursussen Radiomaken aan de opleiding Journalistiek en heeft daarnaast een eigen bedrijf dat de muziek verzorgt voor bedrijfsbijeenkomsten. Hij is typisch een Vormer en een Onderzoeker. Samen met vier collega’s zit hij in een projectgroep die een website moeten maken voor een nieuw radioprogramma. Voor de aardigheid doen ze bij de eerste kennismaking de teamrollentest van Belbin. De score op Zorgdrager is nul! Men krabt zich nu toch even achter de oren. En plotseling heeft Karel de Zorgdragersrol op zich genomen. Tijdens bijeenkomsten met het projectteam heeft hij voortaan een kaartje voor zich liggen met de belangrijkste gedragingen van de Zorgdrager. Het is wat geforceerd maar er is nu tenminste iemand die over details zeurt. En Karel? Hij verbaast zichzelf af en toe. Ben ik dat?

Teamrollen van Belbin

Belbin redeneerde precies omgekeerd. Als je mensen een rol geeft die niet bij hun past, gaat het mis in het team. Dan benut je elkaars sterke punten onvoldoende. Om dat te voorkomen ontwikkelde hij een testje om vast te stellen welke rol iemand van nature neemt. Ieder teamlid doet de test afzonderlijk. Vervolgens kijk je als team of alle teamrollen een beetje prettig zijn verdeeld. Als je bijvoorbeeld allemaal planten hebt, kun je op problemen rekenen. Als het een beetje evenwichtig verdeeld is, is dat natuurlijk mooi. Je mag hopen dat de opdrachtgever en de projectleider bij het samenstellen van het team daar ook rekening mee hielden. Je kunt moeilijk tegen de vierde plant zeggen: “Sorry, jij bent weer een plant, we hebben nu een brononderzoeker nodig. Tot ziens!”

Toch kan Belbin je als projectteam helpen. Als inderdaad blijkt dat het team bestaat uit vier planten, twee afmakers en twee onderzoekers kun je er gif op innemen dat er dingen fout gaan. Tenzij je met elkaar de rollen die nog niet zijn ingevuld bewust verdeelt. Je vraagt daarmee aan jezelf en je teamgenoten om behalve je vertrouwde rol, ook een andere rol te vervullen. Dat zal even wennen zijn. Misschien ontdek je wel een heel nieuwe kant van jezelf. De acht teamrollen van Belbin op een rijtje:

Teamrollen van Belbin In teams vervul je vaak telkens dezelfde rol. Je leest in deze cursus welke rollen dat zijn volgens het model van Belbin en wat de sterke en minder sterke punten zijn. Daarmee kun je nagaan hoe je jezelf of je medewerkers verder kunt ontwikkelen.

Het enneagram

Ook het enneagram kan je helpen om binnen het team de samenwerking bespreekbaar te maken. Het werkt vooral handig in de 1-op-1 relaties. Hoe reageert de Romanticus op de Loyalist? Zie je dat terug in het team? Kun je er ook anders mee om gaan?

Het enneagram biedt in sommige opzichten een leerzaam doorkijkje in hoe je in elkaar zit. In de woordkeuze en manier van redeneren heeft het werken met enneagrammen wel iets weg van een horoscoop: niet iedereen zal zich er bij thuis voelen. Bovendien krijgen gesprekken over het enneagram al gauw een vrij persoonlijk karakter. Anders dan de denkhoeden van De Bono of de teamrollen van Belbin, gaat het enneagram 'echt over jezelf'. De Bono en Belbin gaan vooral over de rol die graag hebt in een groep. Met andere woorden: lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.

Volgende pagina: Samenwerken in een projectteam

Bron: www.leren.nl/cursus/management/projectmanagement/taken-en-rollen.html

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon