Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Persoonlijke effectiviteit > Energie > Stress

Het andere uiterste van flow: stress

Energie

Er zijn boekenkasten volgeschreven over stress. Stress is een veelomvattend begrip en er zijn vele invalshoeken van waaruit het voorkomen en genezen van stress aangepakt kunnen worden. De factoren die een rol spelen bij het ontstaan van flow, spelen ook een belangrijke rol bij het ontstaan van stress.

Als we het rijtje van flow-elementen nog eens bekijken en er de andere uitersten van nemen, dan krijgen we rij factoren die in stress resulteren:

Mensen die last hebben van stress (met eventueel overspannenheid of burn-out tot gevolg) ondervinden vaak een reeks van klachten. De tien meest voorkomende zijn:

  1. moeheid
  2. hoofdpijn
  3. snel geëmotioneerd en geïrriteerd zijn
  4. maag- en darmklachten
  5. lusteloosheid en futloosheid
  6. gebrek aan concentratie
  7. nek- en schouderpijn
  8. pijn in de hartstreek
  9. gespannen, nerveus en rusteloos zijn
  10. somberheid en gepieker

Stress kan allerlei oorzaken hebben, zowel in de werk- als in de privésfeer. Maar het staat vast dat gevoelens van onvermogen en het op de schouders nemen van te grote uitdagingen enorm bijdragen aan stress en burn-out. Iemands draagkracht kan onvoldoende zijn om alle uitdagingen van het leven het hoofd te bieden.

De stresscurve, die het verband tussen prestaties en uitdaging weergeeft, laat zien dat met name uitdagingen (een tekort of een teveel daaraan) bij stress een grote rol spelen.

Relatie tussen prestaties en uitdaging
De relatie tussen prestaties en uitdaging. Is de uitdaging passend bij wat je kunt, dan ervaar je gezonde stress.

Wie te weinig uitgedaagd wordt heeft last van:

  1. verveling
  2. lage motivatie
  3. apathie
  4. verzuim op het werk of in de studie

Wie geconfronteerd wordt met een te grote uitdaging, zal vaak last hebben van:

  1. slapeloosheid
  2. prikkelbaarheid
  3. besluiteloosheid
  4. veel fouten maken

Is de uitdaging precies passend bij wat je kunt, dan zul je kunnen genieten van:

  1. een hoge motivatie
  2. veel energie
  3. scherpe perceptie
  4. kalmte

In dit laatste geval spreken we van 'gezonde stress'. Gezonde stress maakt dat je op scherp staat en geconcentreerd bent als het erop aan komt. Meestal zul je op zo'n stressvolle gebeurtenis na afloop tevreden terugkijken.

Of iets een uitdaging is, hangt in hoge mate af van wat je vaardigheden zijn. Ben je zeer verlegen, dan kan een telefoongesprek met een vreemde al een enorme uitdaging zijn. Ben je een geslaagde techneut met een vlotte babbel, maar beheers je je talen slecht, dan is een presentatie houden in het Engels wellicht een te grote opgave.

Natuurlijk, van dit soort dingen word je niet meteen overspannen. Dat gebeurt wel als je voortdurend te veel van dat soort uitdagingen hebt en er nog een of meerdere stressoren bijkomen, in je werk of in je privéleven. Een familielid overlijdt, je partner verlaat je voor een ander, noem maar op.

Lijd je aan stress, dan is het altijd belangrijk je af te vragen waar dat door komt. Er zijn veel zelfhulpboeken, websites, hulpverleners en gespecialiseerde centra die je bij die vraag kunnen helpen. Zie voor een niet-uitputtende lijst van dit soort boeken, de paragraaf 'Boeken' hieronder.

De volgende vraag is hoe je (in het vervolg) stress kunt vermijden of hoe je er beter mee om kunt gaan. Het staat vast dat, wil je stress effectief de baas blijven, er een evenwicht moet zijn tussen moeten, willen en kunnen. Maar ook concentratie, motivatie en feedback spelen een rol.

Websites

  1. Stress hanteren - Artikelen over stress, stressoren en omgaan met werkdruk.
  2. Meer leerzame websites over stress

Boeken

  1. Gruyter, Rentsje de (1996). Stijntje is Overspannen. Een gids voor (bijna) overspannen mensen. Utrecht: Het Spectrum.
  2. Petri, Carry en Jolanda Bouman (2000). Druk, druk, druk... Over spanning en stress. Zaltbommel: Thema
  3. Karsten, Carien (2001). In dertig dagen uit je burn-out. Rijswijk: Elmar
  4. Karsten, Carien (2004). Omgaan met burn-out. Preventie, hulp en integratie. Rijswijk: Elmar

Volgende pagina: Behoud van energie: de moeten-willen-kunnen-driehoek.


Bron: www.leren.nl/cursus/persoonlijke-effectiviteit/energie/stress.html

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon