Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Professionele vaardigheden > Teamrollen van Belbin > Vormer

De vormer

Teamrollen van Belbin

In zijn speurtocht naar de leider in het team stuitte Belbin op een bijzonder raadsel. Hij had de ideale voorzitter geïdentificeerd. Zelfs zo goed dat hij op basis van de persoonlijkheidstesten kon voorspellen welke voorzitter het in een team goed zou doen. De volgende stap was natuurlijk om dit ook andersom te proberen. Hij onderzocht gevierde managers van toonaangevende bedrijven en verwachtte dezelfde eigenschappen aan te treffen. Niets bleek minder waar. Veel managers die het in de barre werkelijkheid uitstekend deden, leken in hun scores niet op de ideale voorzitter die Belbin zo trots had geïdentificeerd.

Terug dus naar de resultaten van de persoonlijkheidstesten. Wat hadden deze succesvolle managers dan wel gemeen met elkaar? Na uitvoerig onderzoek bleek dat wat deze leiders gemeen hadden, precies datgene was wat een goed teamlid niet heeft. Deze geslaagde managers waren vechtjassen. Mensen met maar één passie: winnen! En dus besloot Belbin deze groep maar eens nauwlettend te volgen tijdens de managementgames. En de schellen vielen hem van de ogen. Deze piraten deinsden echt nergens voor terug. Ze pikten ideeën, staken andermans papieren in de brand, gijzelden ander deelnemers en vonden het allemaal nog leuk ook! Hoe meer tegenwind, hoe meer plezier. En zo identificeerde Belbin de tweede leiderschapsrol: die van de Vormer.

Wat is een typische vormer?

De vormer is een opportunist, een realist en nogal emotioneel. De echte vormer is vastberaden en onbevreesd. Maar de echte vormer is ook snel gefrustreerd en tamelijk achterdochtig. Maar bovenal is de vormer enorm gedreven en beschikt de vormer over heel veel energie.

In het Duits noemen ze deze Belbinrol de Macher. Een leenwoord dat wij associëren met iemand die daadkrachtig, no-nonsens en pragmatisch moeilijke kwesties oplost.

Ontwikkelmogelijkheden van de vormer

Het is duidelijk dat de vormer op een aantal punten nog veel kan leren. Tegelijkertijd is het wel de kunst om de positieve kwaliteiten te koesteren.

Herken je jezelf in de typering van de vormer? Vormers hebben vaak wat moeite met sensitiviteit en organisatiesensitiviteit (het onderkennen van je invloed op de rest van de organisatie). Je hebt als vormer daarom niet altijd in de gaten wat je beslissing betekent voor anderen binnen de organisatie. Je gebruikt en begrijpt de “informele kanalen” te weinig. Je laat direct eigen- of teambelang prevaleren boven het bedrijfsbelang. In die dingen schuilt een deel van je kracht maar het is een groot afbreukrisico. Bovendien kan loop je de kans dat wat je met zoveel energie en drive hebt ‘neergezet’ in de organisatie gewoon genegeerd wordt.

Organisatiesensitiviteit is te leren. Niet in een cursus. Wél door bijvoorbeeld deel te nemen aan managementgames en teambuildingsactiviteiten. Dat zijn middelen die je leren wat jouw gedrag doet bij anderen. Organisatiesensitiviteit begint bij luisteren en kijken. Dwing jezelf bijvoorbeeld om regelmatig je reactie op iemands anders reactie te beginnen met (ja, ja, heel soft) ‘ik zie dat je ...’ en ‘hoor ik goed dat je ...’. Dergelijke vragen dwingen jezelf om te formuleren wat je bij de ander ziet en hoort. En het stelt de ander in de gelegenheid om hun invloed op jou te vergroten.

Waar let je op als leidinggevende van de vormer?

Een vormer kun je er in je team heel goed bij hebben. Maar je hebt waarschijnlijk voortdurend de neiging om hem af te remmen en om hem wat manieren bij te brengen. Dat kan averechts uitpakken. Voor je het weet, beschouwt de vormer jou als een van de mensen die hij omver moet blazen. Dat verhoogt de feestvreugde beslist niet. Want dan ontstaan er competentieconflicten: wie is er hier de baas? Daar moet je van weg blijven. Om de vormer wat sensitiviteit bij te brengen kun je hem veel beter vragen om een vergadering te leiden waar emoties een rol bij spelen. Je kunt de vormer ook af en toe uitnodigen om aanwezig te zijn bij vergaderingen op een wat hoger echelon. Dat helpt hem om inzicht te krijgen in de grotere context. Hij zal bovendien geneigd zijn meer te luisteren en minder te praten. Maar pas op dat hij niet naast zijn schoenen gaat lopen.

Volgende pagina: Brononderzoeker


Bron: www.leren.nl/cursus/professionele-vaardigheden/teamrollen/vormer.html

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon