Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Sociale vaardigheden > Omgaan met macht

Omgaan met macht

Gerelateerde Cursussen
Machtige manager slaat met de vuist op tafel

Macht is het vermogen om het gedrag van anderen te sturen. Dat kan zijn anderen iets laten doen, of juist hun handelingsmogelijkheden beperken. Iedereen heeft macht: we realiseren ons dat alleen niet vaak genoeg. Macht is relatief en situationeel gebonden. Met andere woorden. Hoe machtig je bent, is afhankelijk van de situatie en van degene met wie je jezelf vergelijkt.

We schrijven in deze cursus vooral vanuit het perspectief van de machthebber. Dat woord suggereert dat we politici, bestuurders en wereldleiders voor ogen hebben. Natuurlijk is dat zo. Maar realiseer je ook dat een coördinerend medewerker bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht, een teamleider Schoonmaak of een meewerkend voorman bij een aannemer mensen zijn die macht kunnen uitoefenen. Inderdaad: machthebbers!

Wat is macht?

Macht is het vermogen om het gedrag van anderen te sturen. Iedereen heeft macht: we realiseren ons dat alleen niet vaak genoeg. Macht is relatief en situationeel gebonden. Met andere woorden. Hoe machtig je bent, is afhankelijk van de situatie en van degene met wie je jezelf vergelijkt.

Wat is het verschil tussen macht en invloed?

Invloed en macht zijn twee verschillende dingen. Wie machtig is, kan het gedrag van mensen direct sturen. Althans: het gedrag van mensen over wie hij die macht kan uitoefenen. Invloed is minder direct. Wie invloed heeft op iemand kan niet direct iemands gedrag sturen maar wel iemands mening veranderen. En omdat je mening grotendeels je gedrag regelt, betekent invloed vaak ook macht. Wie iets doet omdat het moet, steekt in die arbeid minder energie en liefde dan wie iets doet omdat hij dat zelf wil. Invloed heeft dus meer impact.

Verder lezen: wat is macht?

Welke soorten macht zijn er?

Macht ontleen je aan een machtsbron. In de vier volgende hoofdstukken bespreken we deze machtsbronnen. Je zult zien dat het lang niet altijd 100% duidelijk is waaraan iemand zijn macht ontleent. En ook dat macht vaak ontleend wordt aan meerdere machtsbronnen.

1 Schaarste

Schaarste is een wankele machtsbasis. Daarvoor zijn twee redenen. Zodra een ander hetzelfde biedt, neemt de schaarste af en komt jouw machtspositie in gevaar. En zodra de ander niet meer wil wat jij hebt, verdwijnt je machtspositie als sneeuw voor de zon. Wie zijn macht ontleent aan schaarste, moet dus goed kunnen onderhandelen. Maar op de allereerste plaats moet je zichtbaar bereid zijn om te dealen.

Verder lezen: Schaarste

2 Hiërarchie en positie

Vormen van macht die gebaseerd zijn op hiërarchie zijn in feite allemaal bevoegdheden. Jij stemt erin toe dat de ander deze macht over je krijgt. We onderscheiden:

Verder lezen: Hiërarchie en positie

3 Normen, waarden en wetten

In veel situaties is macht niet afgeleid van geld of van je positie ten opzichte van de ander. Vaak ligt de machtsbron buiten jezelf en is bijvoorbeeld afgeleid van algemeen geldende normen en waarden.

We onderscheiden:

Verder lezen: Normen, waarden en wetten

4 Kracht

De macht van kracht is groot. De sterkste wint, als het op vechten aankomt. Niet voor niets koesteren een aantal landen hun leger. Niet voor niets zetten nachtclubs uitsmijters voor de deur met het postuur van een kleine olifant. De wapenwedloop tussen wereldmachten is gebaseerd op het geloof in de macht van kracht: zorg ervoor dat je de sterkste bent, dan ben je ook de machtigste.

Verder lezen: Kracht

Wat macht doet met een mens

In dit hoofdstuk lees je wat meer over wat macht doet met een mens. En wat er nodig is om je macht ook daadwerkelijk uit te oefenen.

1 Macht moet blijken

Iemand is in veel situaties pas machtiger dan de ander als die ander dat ook wéét. Soms is het nodig even een piketpaaltje te slaan. Soms moet je even op je strepen staan. Hoe doe je dat?

  1. kleding
  2. houding, uitstraling
  3. dreigementen waarmaken
  4. bonussen uitkeren

Verder lezen: Macht moet blijken

2 Beperkingen en valkuilen van macht

Als je stevig in het zadel wilt zitten als machthebber, moet je ervoor zorgen dat je macht ontleent aan meer bronnen. Zorg voor geld, zorg voor relaties, zorg voor kennis en zorg voor een goed imago.

Daarmee is ook meteen een belangrijke valkuil blootgelegd. Macht is voor veel mensen verslavend. Wie machtig is, wil machtiger worden. In extreme gevallen is er zelfs sprake van machtswellust, een ziekelijke zucht om meer macht te krijgen. Wie machtig is moet machtiger worden omdat anderen voortdurend aan zijn stoelpoten zagen. Dus je zorgt voor dikkere, duurdere en betere stoelpoten. Je breidt je macht uit. En omdat je machtig bent, kun je meer dan anderen. Omdat je machtig bent zijn mensen in je omgeving geneigd je niet meer tegen te spreken.

Verder lezen: Beperkingen en valkuilen van macht

3 Omgaan met onmacht of machteloosheid

Mensen die zich machteloos voelen, doen rare dingen. Je moet er als meermachtige dus voor zorgen dat mensen zich niet machteloos voelen. Dat kan bijvoorbeeld door een rookgordijn te leggen. Een referendum is vaak bedoeld of onbedoeld zo’n rookgordijn. Maar de beste aanpak is natuurlijk om het zover niet te laten komen. Als je wilt voorkomen dat mensen zich machteloos voelen, moet je ze echte macht geven. Macht over hun eigen situatie.

Verder lezen: Omgaan met onmacht

Geraadpleegde websites en boeken

Er is over macht heel veel geschreven. Boeken die voor deze cursus zijn geraadpleegd zijn o.a.

En natuurlijk vind je op leren.nl veel meer over macht. Kijk eens bij de cursussen:

Leerzame websites over omgaan met macht.

Auteur: Wout Sorgdrager in opdracht van Leren.nl.

Overtuigen en beïnvloedenpijl

Overtuigen en beïnvloeden

Een prettig leesbare cursus over de manier waarop mensen elkaar overtuigen en beïnvloeden. Wetenschappelijke inzichten, met grappige voorbeelden uit het dagelijks leven. Geen docent, ouder, manager of reclamemaker mag dit ongelezen laten!

Leerzame websites over omgaan met macht.


Bron: www.leren.nl/cursus/sociale-vaardigheden/macht/

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon