Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Solliciteren > Salarisonderhandeling

Salarisonderhandeling met goed resultaat

Sollicitatiecursussen

Met deze online cursus leer je hoe je effectief kunt onderhandelen over je salaris. Je leert hoe het onderhandelingsgesprek verloopt, wat de regels van het spel zijn en hoe je lastige vragen kunt pareren. Ook krijg je tips voor je houding en je gedrag als onderhandelaar.

Inleiding

Lijkt onderhandelen je moeilijk? Toch doe je het dagelijks!

Dit zijn allemaal voorbeelden van onderhandelen. Je hebt er dus meer ervaring mee dan je denkt. Natuurlijk, bij een salarisonderhandeling staat er wel wat meer op het spel dan het avondeten. Maar het principe blijft hetzelfde.

Juist omdat er bij salarisonderhandelingen veel op het spel staat, is het belangrijk je goed voor te bereiden op het gesprek.

Wat is onderhandelen?

Onderhandelen is proberen het met elkaar eens te worden over iets. Een goede onderhandeling kent geen winnaar en geen verliezer. Beide partijen winnen, omdat het geheel groter is dan de som der delen.

Een voorbeeld: Je vriendin klaagt dat je nooit kookt. En jij mag van haar nooit naar de kroeg. Steeds draait het uit op ruzie. Doorbreek dat conflict door te onderhandelen over een oplossing. Stel bijvoorbeeld voor dat elke keer dat jij voor haar kookt, jij mag gaan stappen. Zij krijgt wat zij wil, jij krijgt wat jij wilt én je krijgt beiden iets extra's: de ruzie is gestopt. Beide partijen winnen.

Waarom zou je onderhandelen?

Een salarisonderhandeling is eigenlijk niet veel anders. Jij wilt iets (een goed salaris) en de werkgever wil iets (zo min mogelijk geld uitgeven). Dit lijken tegengestelde belangen maar als je verder kijkt, valt dat wel mee. Want de werkgever wil weliswaar besparen op loonkosten, maar hij wil ook iets anders. JOU. Anders zat je daar nu niet. En jij wilt wel een goed salaris, maar ook graag een prettige werkgever en een leuke baan. Anders zat je daar nu niet. Zo tegenovergesteld zijn de belangen dus niet. Een goede onderhandeling geeft de oplossing die voor beide partijen bevredigend is.

Dan is er nog het taboe. Mensen praten niet makkelijk over hun salaris, zeker niet in Nederland. Mocht je daar ook last van hebben; zet het bij je salarisonderhandelingen even opzij. Bijt door de zure appel heen en kom op voor jezelf. Dit is niet het moment om bescheiden te zijn of terughoudend. Sterker nog; de werkgever verwacht van je dat je voor jezelf opkomt.

Waarover kun je onderhandelen?

Naast je salaris, de primaire arbeidsvoorwaarde, kun je ook over jouw secundaire arbeidsvoorwaarden onderhandelen. Bijvoorbeeld:

Onthoud: Je salaris zegt niet alles. Als jouw collega iets minder verdient dan jij, maar wel winstdeling krijgt en een gunstige pensioenregeling, dan is hij waarschijnlijk beter af dan jij. Bedenk wat jij zelf het belangrijkst vindt. Is dat geld, zijn dat vrije dagen, of is dat die lease-auto?

Je kunt zelf ook wat inbrengen in het onderhandelingsspel van geven en nemen:

Wanneer moet je onderhandelen?

Als je hebt gesolliciteerd op een nieuw baan en je bent de gesprekken goed doorgekomen, dan is het moment aangebroken om te onderhandelen over je salaris en de secundaire arbeidsvoorwaarden. Los daarvan, zijn er nog andere momenten waarop je kunt onderhandelen over deze zaken.

Je voorbereiden op de salarisonderhandeling

Wat wil jij bereiken?

Bereken wat je waard bent. Zoek uit wat een gangbaar salaris is voor jouw functie. Die gegevens vind je bijvoorbeeld bij een brancheorganisatie, bij de vakbond en op enkele websites met salarisinformatie. Ook kun je zoeken in personeelsadvertenties met vergelijkbare functies. Daarnaast zijn er verschillende websites met salarisinformatie. Ga bij het vaststellen van jouw salaris uit van een maandsalaris, dat klinkt wat vriendelijker dan een jaarsalaris. Noem in het gesprek het bruto bedrag, dat zal de werkgever beter kunnen inschatten dan een nettosalaris.

Bedenk wat je aan secundaire arbeidsvoorwaarden wilt. Onderhandelen gaat om meer dan salaris alleen. Wat vindt jij belangrijk? Wil je graag een auto van de zaak en een mobiele telefoon? Wil je graag een vrije dag per week? Is er een winstdelingsregeling? Hoe zit het met je pensioen? Heb je rekening gehouden met de dertiende maand? Loop alles na, en vraag jezelf af welke punten echt belangrijk zijn voor je.

Bepaal wat je minimaal aan salaris en arbeidsvoorwaarden wilt behalen uit de onderhandeling. Als je vasthoudt aan dat minimum, hoef je achteraf ook niet teleurgesteld te zijn over het behaalde resultaat.

Zet bij een onderhandeling hoog in. Wil je bijvoorbeeld 3000 euro per maand verdienen? Vraag dan 3500 euro. Op die manier kun je nog wat water bij de wijn doen en kom je toch tot een mooi resultaat. Maar kijk wel uit en kom niet met exorbitante eisen. Het schrikt de werkgever af en laat hem weinig onderhandelingsruimte. Jij geeft bovendien aan je eigen marktwaarde niet goed te kennen.

Opleiding op kosten van de werkgever

De werkgever heeft niet alleen te maken met de kosten van een cursus of opleiding, maar ook met:

Als je een opleiding wilt 'binnenhalen' dan is een goede onderhandelingsinsteek:

Ongunstige economie: eisen bijstellen?

Als het economisch minder gaat kunnen werkgevers kiezen uit een veel groter aantal kandidaten. De selectie wordt navenant strenger. Als je meer concurrentie hebt voor een baan, kan het handig zijn je eisen en wensen naar beneden bij te stellen. Onderhandelen is goed, maar prijs jezelf niet uit de markt.

Let op de volgende zaken:

Onderhandelen als starter?

Ook als starter op de arbeidsmarkt heb je een goede onderhandelingspositie. Weliswaar heb je nog geen werkervaring, werkgevers zien vaak andere voordelen in jou:

Je hebt dus alle ruimte op te onderhandelen over het startsalaris in je eerste baan.

Voorbereiden op het onderhandelingsgesprek

Nu je weet wat je minimaal uit de onderhandeling wilt halen (je prioriteiten), kun je het gesprek zelf voorbereiden.

Zet jouw toegevoegde waarde op papier. Zorg dat je goed kunt onderbouwen waarom jij dat salaris waard bent. Waarom ben je zo waardevol voor de onderneming? Wat zijn jouw sterke kanten? Welke toegevoegde waarde heb je?

Onderhandelen is geven en nemen. Bedenk vooraf welke concessies jij doet aan de werkgever. Met ander woorden: wat ga jij 'weggeven'. Als je je looneis bijvoorbeeld wat hoger inzet dan reëel is, kun je daar (na verloop van tijd!) een concessie in doen. Of misschien ben je wel bereid om af en toe over te werken of telefonisch stand-by te zijn in de weekenden.

Verdiep je in de 'tegenpartij'. Onderhandel je met een personeelsfunctionaris of met de baas zelf. In het eerst geval moet je onthouden dat en personeelsfunctionaris misschien minder ver mag gaan in hetgeen hij aanbiedt. Probeer van te voren in te schatten tegenover wat voor soort onderhandelaar je zit. Pakt hij het heel persoonlijk aan, of is het juist een erg zakelijke onderhandelaar. Zo kom je niet voor verassingen te staan.

Bereid je voor op alle mogelijke gesprekscenario's. Wat doe je bijvoorbeeld als de onderhandelaar botweg 'nee' zegt op jouw salariseis? Hoe ga jij deze tegenwerping pareren? De kans is groot dat jouw gesprekspartner meer ervaring heeft met onderhandelen dan jij. Zij kennen de trucs! Bedenk van te voren wat je moeilijk lijkt in het gesprek, en hoe je kunt voorkomen dat het misloopt. Zie ook het hoofdstuk: lastige vragen. Verwacht het onverwachte!

Zoek uit of jij de enige kandidaat bent waar ze mee onderhandelen. Als dat inderdaad zo is, dan geeft dat een stukje rust en zelfvertrouwen. Als er met meerder kandidaten onderhandeld wordt (wat in deze fase niet erg waarschijnlijk is) zal je misschien wat meer water bij de wijn moeten doen.

Zoek uit wat voor type onderhandelaar jij bent. De effectieve onderhandelaar is zacht van buiten en hard van binnen. Hij zorgt voor een goede sfeer, staat open voor de ander en draagt zelf alternatieven aan. Hij houdt, zonder koppig en star te zijn, vast aan zijn punt. De naïeve onderhandelaar is koppig en geeft niets toe. Hij is dominant, snel geïrriteerd en staat niet open voor ideeën van de ander.

Ga met een positieve houding het gesprek in. Niemand is er op uit om jou 'af te zetten.' Het is ook in het belang van de werkgever om jou tevreden te stellen.

Onderhandelen over je salaris

De meeste onderhandelingen verlopen volgens een redelijk vast stramien. Als je dat stramien in je opneemt, kom je niet voor verassingen te staan.

Je houding tijdens het gesprek - en zeker je manier van spreken - is rustig, zakelijk en zelfverzekerd. Kom niet te aanvallend of te assertief over, dat werkt averechts en je overtuigt de werkgever daarmee echt niet van jouw punt.

Een goed onderhandelaar is een goed luisteraar. Als de ander spreekt, luister dan. Veel mensen hebben de neiging af te dwalen en zich te focussen op wat zij zelf allemaal willen gaan zeggen.

Jouw lichaamstaal is even belangrijk als je verbale communicatie. Je houding is actief maar ontspannen. Dat betekent dat je rechtop zit, zonder dat je stijf bevroren op je stoel zit. Gebaren maken is prima. Het zet jouw woorden kracht bij en het komt heel natuurlijk over.

Zorg voor een goede sfeer, speel het spel van geven en nemen, en vraag door naar de argumenten van je gesprekspartner. Je houdt de sfeer goed door interesse te tonen in het standpunt van de ander en je positief en vriendelijk op te stellen. Verder is het belangrijk het wij-gevoel te benadrukken. Je moet er immers samen uitkomen.

Goed onderhandelen is een kwestie van geven en nemen. Als jij je te koppig opstelt en te lang vasthoudt aan jouw eisen, dan geeft de ander ook niets weg en ontstaat een patstelling. Je moet dus water bij de wijn doen, maar pas op het moment dat je merkt dat de ander ook die bereidheid daartoe heeft.

op. Het kan echter gebeuren dat een gesprek muurvast zit. Of dat je het gevoel hebt dat de werkgever echt niet bereid is om aan jouw wensen te voldoen. Er zijn enkele noodgrepen die je dan kunt toepassen. Doe dat echter pas aan het eind van het gesprek en als je zeker weet dat het geen bluftactiek is van de werkgever.

De factor tijd is heel belangrijk bij onderhandelingsgesprekken. Het kan zijn dat de tijd op is terwijl er nog geen overeenstemming is. Dan maak je gewoon een vervolgafspraak. Sommige onderhandelaars vertragen het gesprek expres. Pas de laatste vijf minuten komt men terzake. Er is dan geen onderhandelingstijd meer en jij voelt je onder druk gezet.

Macht is een factor van belang bij onderhandelingen. Omdat beide partijen afhankelijk zijn van elkaar, hebben beide partijen ook macht. Maar dat machtsevenwicht kan soms uit balans raken. Als er geen andere geschikte kandidaten zijn dan heb jij meer macht dan de onderhandelaar. Maar vaak is het omgekeerde het geval, zeker als het economisch minder gaat. Als jij het gevoel hebt dat het machtsevenwicht verstoord is, dan moet je laten merken dat jij ook macht hebt en dat de werkgever ook afhankelijk is van jou.

Verder lezen: Onderhandelen over je salaris

Lastige vragen in de salarisonderhandeling

Bereid je voor op een aantal lastige vragen waarmee je kunt worden geconfronteerd. Bijvoorbeeld:

Verder lezen: Lastige vragen beantwoorden in de salarisonderhandeling

Overige informatie

Het salarissysteem bij de overheid

Als je solliciteert bij de overheid dan is het belangrijk je te verdiepen in het systeem van de salarisschalen. Pas je onderhandelstrategie hierop aan.

Literatuur

Alles over salarisonderhandelingen

Dit is hét Nederlandstalige boek over salarisonderhandelingen. Het bevat allerlei adviezen voor het onderhandelingsgesprek met zeer veel achtergrondinformatie zoals salarisschalen, model-arbeidsovereenkomsten etc.

Alles over salarisonderhandelingne
Minden, dr. Jack J.R. van
Uitgeverij Business Contact, Amsterdam/Antwerpen.

Succesvol solliciteren

Dit boek bevat een klein hoofdstukje over de salarisonderhandeling.

Succesvol solliciteren
Wams, drs. B.
SIWU, Enschede.

Sollicitatiegesprekken moeiteloos doorstaan

Dit boek bevat een hoofdstuk over arbeidsvoorwaardengesprekken.

Sollicitatiegesprekken moeiteloos doorstaan
Amos, Julie-Ann
E-com Publishing, Haarlem
Vertaling van: Handling Tough Job Interviews.

Zie ook

Arbeidsvoorwaardengesprek voeren

Je bent de eerste gespreksrondes goed doorgekomen. Nu de allerlaatste hindernis nog: het arbeidsvoorwaardengesprek. Voor veel mensen een lastige opgave, waarbij de gedachte eraan alleen al het zweet doet uitbreken. Als je van plan bent om eruit te halen wat erin zit, dan is een grondige voorbereiding onmisbaar.

Onderhandelen (cursus)

Een online cursus over het onderhandelingsspel.

Onderhandelen (links)

Links naar goede websites over onderhandelen.

De oorspronkelijke tekst van deze cursus werd in opdracht van Leren.nl geschreven door Serga van Roon. Serga van Roon is freelance journaliste en communicatieadviseur.


Bron: www.leren.nl/cursus/solliciteren/salarisonderhandeling/

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon