

		Home

Kennisbronnen

Lezen

Doelgericht lezen - Zoek antwoorden en verwerk de informatie

	Actief leren
Inhoud: Verken de stof Structuur Visueel schema Stel vragen Soorten vragen Vragen bedenken Doelgericht lezen Kritisch denken Samenvatten

Lees de tekst per onderdeel, één-voor-één. Een onderdeel kan een hoofdstuk zijn, een grote paragraaf, een op zichzelf staand artikel of een webpagina.

Ga per onderdeel doelgericht te werk: (waarom?)

Zoek antwoord op je vragen
Verwerk de informatie tijdens het lezen

Zoek antwoord op je vragen

Lees de tekst met een doel voor ogen: antwoorden vinden op de vragen die je eerder hebt bedacht.
Maak daarbij gebruik van de structuur die je in de tekst kunt waarnemen.
Noteer eventuele nieuwe vragen die bij je opkomen. Een visueel schema is hiervoor een uitstekend hulpmiddel.
Formuleer antwoorden in je eigen woorden en noteer deze bij de vragen.

Verwerk de informatie

Maak gaandeweg een visueel schema van de relevante informatie. Hou aantekeningen bij. Schrijf een samenvatting.
Let er op dat je begrijpt wat je leest. Stop! Denk er even over na. Vertraag bij moeilijke onderdelen. Lezen mag tijd kosten.
Kijk tussendoor terug en vooruit in de tekst, zodat je de grote lijn in de gaten houdt en verbanden ontdekt.
Herlees de elementen die de structuur van de tekst aangeven, zoals titels, tussenkopjes, onderschriften e.d. In feite herhaal je daarmee het verkennen van de tekst.
Lees kritisch. Trek de conclusies van de auteur in twijfel. Zoek naar antwoorden op je vragen. Analyseer de argumentatie van de auteur. Maak onderscheid tussen hoofdzaken en bijzaken.

In de leerstof worden vaak allerlei abstracte begrippen geïntroduceerd. Je kunt die begrippen echter niet direct opnemen. Je moet de abstracties mentaal opbouwen door de begrippen in de leerstof te concretiseren. Tips:

Bedenk voorbeelden bij de leerstof. Gebruik hierbij je eigen ervaring, zoek in de leerstof of zoek op Internet.
Ga na wat de praktische consequenties zijn van een bepaald idee.
Stel je een bepaalde situatie voor.
Bedenk een toepassing.
Gebruik de kennis in de leerstof om alledaagse gebeurtenissen te interpreteren.

"Reading furnishes the mind only with materials of knowledge; it is thinking that makes what we read ours."

John Locke.

Tips

Concentratie is belangrijk om effectief te lezen.
Maak onderscheid tussen hoofd- en bijzaken. De tekst bestaat vaak voor een groot deel uit inleiding, onderbouwing, voorbeelden, toelichtingen etc. Die kun je sneller en oppervlakkiger lezen dan de kern van de tekst. Vaak bestaat lezen voornamelijk uit zoeken naar de kern.
Een actieve leeshouding bevordert effectief lezen. Zit rechtop, met het hoofd recht en ontspannen schouders.
Lees in een prettige omgeving. Zorg voor stilte, of een regelmatig achtergrondgeluid. Sommige muziek komt de concentratie ten goede, zolang het niet te luid is. Muziek met zang leidt af.

Lees de betekenis van de tekst, niet de formulering in woorden en zinnen. Graas met je ogen door de tekst, op zoek naar sleutelbegrippen en de belangrijke delen. Spreek de woorden niet in gedachten uit. Houd je lippen stil en probeer de inhoud van de tekst te begrijpen zonder zinnen of termen uit je hoofd te leren. Het lezen van de kop, de eerste alinea en de eerste zinnen van elke volgende alinea is vaak al voldoende om de kern van de tekst te begrijpen. Je hoeft niet alles te lezen!

Stop onmiddellijk als je merkt dat je niet meer weer wat je nu eigenlijk de laatste paar minuten gelezen hebt. Misschien lees je sneller dan je geheugen de nieuwe informatie kan verwerken. Neem wat rust, heroverweeg je leesstrategie en probeer daarna je concentratie te verbeteren.

Information overload?

Word jij ook overspoeld met kranten, tijdschriften, memo's, rapporten, boeken, e-mails, e-zines en ander materiaal om te lezen? Je kunt al die informatie veel efficiënter verwerken als je het systeem toepast dat we hier aanbevelen:

Verken het materiaal. Bekijk de inhoudsopgave en koppen. Waar gaat het over? Is het voor jou relevant?
Maak op een kladblaadje snel een visueel schema van de belangrijkste concepten.
Noteer in het schema de vragen die bij je opkomen. Wat wil je nu eigenlijk over de behandelde onderwerpen weten?
Lees doelgericht: zoek naar antwoorden op je vragen en verwerk de informatie tijdens het lezen.

Op deze manier lees je slechts een klein deel van alle informatie die op je af komt. Waarom zou je een heel tijdschrift lezen? Veel tijdschriften bevatten voornamelijk informatie van lage kwaliteit. Sneller lezen begint met kritisch selecteren wat je wilt lezen.

"Everybody gets so much information all day long that they lose their common sense."

Gertrude Stein.

Snellezen

Hik je ook zo aan tegen die stapel studieboeken of rapporten die op je ligt te wachten? Dwaalt je geest steeds af tijdens het lezen van dat saaie verslag? Volg deze cursus snellezen, dan hou je tenminste weer tijd over voor leuke dingen.

Waarom is het goed doelgericht te lezen?

Er zijn verschillende soorten "lezen". Een roman lees je ontspannen, lineair, van de eerste tot de laatste zin. Lezen om te leren is inspannend. Het doet een zwaar beroep op verschillende activiteiten in je hersenen. Als je studeert door de volledige tekst lineair te lezen merk je al snel dat je je concentratie verliest en dat je geen nieuwe informatie meer opneemt.

Om effectief te leren kun je beter doelgericht lezen:

Gericht op leerdoelen en het beantwoorden van je vragen.
Actief nadenken over wat je leest.

Daardoor zul je beter begrijpen wat je leert en kun je het beter onthouden.

Volgende pagina: Kritisch denken om de leerstof beter te begrijpen en onthouden

Bron: www.leren.nl/cursus/leren_en_studeren/actief_leren/lezen.html