Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Sociale vaardigheden > Omgaan met macht > Beperkingen en valkuilen

Beperkingen en valkuilen van macht

Omgaan met macht

Macht die op één basis stoelt, is wankel. Dat verklaart de behoefte van rijke ondernemers om ook politicus te worden of voorzitter van een grote voetbalclub (of alle drie: Berlusconi). Als je stevig in het zadel wilt zitten als machthebber, moet je ervoor zorgen dat je macht ontleent aan meer bronnen. Zorg voor geld, zorg voor relaties, zorg voor kennis en zorg voor een goed imago.

Daarmee is ook meteen een belangrijke valkuil blootgelegd. Macht is voor veel mensen verslavend. Wie machtig is, wil machtiger worden. In extreme gevallen is er zelfs sprake van machtswellust, een ziekelijke zucht om meer macht te krijgen. Wie machtig is moet machtiger worden omdat anderen voortdurend aan zijn stoelpoten zagen. Dus je zorgt voor dikkere, duurdere en betere stoelpoten. Je breidt je macht uit. En omdat je machtig bent, kun je meer dan anderen. Omdat je machtig bent zijn mensen in je omgeving geneigd je niet meer tegen te spreken.

Manfred Kets de Vries schrijft in Leiderschap ontraadseld hoe zegevierende Romeinse keizers tijdens hun triomftocht door Rome altijd een slaaf achter zich op de wagen hadden staan. Diens enige taak was te fluisteren: ‘U bent een mens, keizer, u bent een mens.’

Waarom streef je naar macht?

Macht is in principe een middel om een doel te bereiken. Maar vaak wordt een middel het doel. Waarom streef je naar macht? Daarvoor zijn ten minste twee antwoorden.

In de eerste plaats omdat macht mogelijkheden creëert. Wie macht heeft kan die macht aanwenden om zijn doelen te bereiken. Je kunt nu eenmaal als machtige meer bereiken dan als machteloze. Toen Al Gore besloot om zich in te zetten voor de strijd tegen de opwarming van de aarde, kreeg de milieubeweging er in een klap een heleboel mogelijkheden bij. De totstandkoming van de documentaire An inconvenient truth is daarvan een voorbeeld. Zonder een naam als Al Gore had die documentaire waarschijnlijk niet zo veel impact gehad.

Wie zielsveel houdt van theater en van muziek en bovendien een goed bestuurder is, kan heel gelukkig worden als directeur van een schouwburg. Die positie maakt het mogelijk iets van je idealen te verwezenlijken.

Dat is ook het tweede antwoord op de vraag waarom je naar macht zou streven. Macht is ook een middel om je persoonlijk belang te dienen. Want macht verdient vaak goed. Macht geeft status. Macht zorgt ervoor dat je op plekken komt waar mensen zonder macht niet komen. En macht geeft je uitstraling, schijnt het. Macht kan dus ook lekker zijn.

De hofhouding rond machthebbers

Je zult zien dat er rond de machthebbers een groep mensen circuleert die we ook wel de ‘dominante coalitie’ noemen. Onder ‘dominante coalitie’ verstaan we een steeds wijzigende groep mensen rond het machtscentrum die elkaar vinden rond een standpunt en proberen zoveel mogelijk macht voor zich te winnen. Over het algemeen zullen zij hun uiterste best doen de meest machtigen voor zich te winnen. De dominante coalitie is dus niet per se de grootste factie (een groep mensen die zich sterk maakt voor een standpunt) maar wel de factie die de meest machtigen voor zich geeft gewonnen.

Juist in grote organisaties of de politiek is het volgen van de macht een hele kunst. En een belangrijke kunst als je wat wilt realiseren. Het betekent wel dat je bereid moet zijn om te kuipen en te kruipen. Dat wordt nog eens verergerd door het feit dat wanneer een organisatie erg groot wordt, er een ondoordringbaar scherm tussen de top en het middenkader ontstaat. Rond de top ontstaat een stafbureau of een bedrijfsbureau waar het beleid wordt voorbereid. Dáár zit de agendamacht, daar zit de relatiemacht. Wie werkelijk iets nieuws wil, moet dóór dat scherm bij de top komen. En daarvoor heb je vaak diezelfde stafmedewerkers nodig.

Volgende pagina: Omgaan met onmacht


Bron: www.leren.nl/cursus/sociale-vaardigheden/macht/beperkingen-en-valkuilen.html

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon