Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Professionele vaardigheden > Leiding ontvangen > Baas is een ander mens

Je baas lijkt een totaal ander mens - jullie voelen elkaar helemaal niet aan

Leiding ontvangen

Soms kun je geen duidelijke diagnose stellen. Je hebt echt niet de hele tijd ruzie met je baas, maar het gaat allemaal heel moeizaam. Tijdens werkoverleg praten jullie langs elkaar heen. Als je met hem bij een klant bent, zegt hij iets totaal anders dan jij in gedachten hebt. Hij stelt beslissingen uit als jij denkt dat echt alle info boven tafel is. En als jullie een probleem moeten oplossen, gaat hij alleen in een kamertje zitten, in plaats van lekker te brainstormen. Het lijkt ook wel of hij helemaal geen rekening houdt met de collega's op de afdeling. Zou hij van Venus komen en jij van Mars, ofzo?

In het kort

Over de oorzaken hoeven we het nauwelijks te hebben. Iedereen is anders gebakken en als je moet samenwerken komen die verschillen heel scherp naar voren. Je hebt er meer last van dan in een vriendschap want je bent voor je succes afhankelijk van die ander die je niet begrijpt.

Wat je doelstelling zal moeten zijn is dat je zelf begrip en tolerantie krijgt voor die verschillen.

De beste aanpak is om inzicht te krijgen in die verschillen in persoonlijkheid en eens met een roze bril naar het gedrag van je baas te kijken, in plaats van met die pikzwarte zonnebril. De systemen en modellen zijn talrijk. Goede ingangen bieden Myers-Briggs Type Indicator en de kernkwadrantentheorie van Ofman. Lees door als je een begin wilt maken.

Een voorbeeld: samen naar een congres

Eva gaat samen met haar baas Mia naar de Nationale Secretaressedag. Ze verheugt zich op een dagje uit, maar niet op het gezelschap van Mia. Mia is altijd zo doelgericht. Een week van te voren heeft ze het hele programmaboekje bestudeerd en in haar agenda geschreven welke lezingen ze gaat bezoeken en bij welke stands ze wil kijken. Ze zit Eva te pushen om zich ook voor te bereiden; het is ten slotte wel de bedoeling dat ze ook wat gaat opsteken! Natuurlijk, dat is Eva ook wel van plan, maar dat kun je toch ook op de dag zelf beslissen en je moet tussendoor vooral veel tijd hebben om te kletsen met andere secretaresses, want daar haalt Eva juist de beste tips uit. En er valt tenminste ook nog wat te lachen.

Mia is altijd zo vreselijk serieus en toegewijd aan het bedrijf. Eva werkt ook wel hard, maar in van die spurtjes. Even een uurtje keihard pezen en dan weer even mailen met vriendinnen en een bakje halen op het facilityplein. Mia komt niet van haar stoel. Saai! Getver, de relatie met Mia lijkt wel veel op haar vorige relatie met die jongen die ook zo'n Pietje Precies was...

Van probleem naar doelstelling

Waar heeft Eva last van?

Eva heeft eigenlijk alleen maar last van ergernis en van het gevoel iets te missen. Ze zou zo graag een gezellige relatie hebben met haar baas. Lekker spontaan, dat je elkaar gewoon meteen aanvoelt. Ook wordt ze er een beetje verdrietig en onzeker van dat Mia Eva niet laat zijn wie ze is en steeds probeert haar te veranderen. Het gevolg is dat Eva Mia uit de weg gaat en daar wordt de kwaliteit van het werk dat ze samen moeten doen niet beter van.

Hoe moet het wel?

Mia en Eva moeten elkaar accepteren zoals ze zijn en zich niet zo aan elkaar ergeren. Ze zouden moeten inzien dat de ene manier van werken niet beter is dan de andere. Het gaat er immers om of beiden hun doelen bereiken. Vriendinnen hoeven ze niet te worden, maar het contact tussen beiden hoeft niet zo schurend te verlopen.

Eva vindt het moeilijk om zomaar op te houden zich aan Mia te ergeren. Daarvoor zijn ze gewoon te verschillend. Ze gaat het anders aanpakken:

Ik ga de komende maand heel goed naar Mia kijken en luisteren en ik wil een lijstje maken van minstens vijf kwaliteiten of eigenschappen van Mia die ik erg waardeer en waar ik zelfs een beetje jaloers op ben. Ik ga Mia daarover aan het eind van de maand feedback geven. Daarna ga ik Mia vragen welke eigenschappen ze in mij waardeert.

Zo hoopt Eva dat ze meer begrip voor elkaar krijgen en wat meer geduld hebben met elkaar. Misschien kunnen ze zelfs wel van elkaar leren! Maar nu wordt het allemaal wel erg lief! Het blijft gewoon een zakelijke relatie!

Mogelijke oorzaken voor het elkaar niet aanvoelen

Hier vind je twee ingangen om oorzaken te vinden voor de moeizame samenwerking tussen Eva en Mia. Beide ingangen gaan uit van het verrassende idee dat mensen van elkaar verschillen:

Volgens de kernkwadrantentheorie kun je allergisch zijn voor het gedrag van bepaalde mensen. Met MBTI krijg je inzicht in tegengestelde voorkeuren.

Allergie

Eva maakt eerst een kernkwadrant van zichzelf. Ze begint bij haar allergie voor Mia. Ze vindt Mia saai.

kernkwadrant: spontaan / onbezonnen / doordachtzaam / saai

Redenerend vanuit haar allergie voor Mia, komt Eva erop uit dat haar spontaniteit absoluut een kwaliteit is, maar dat die door kan schieten in onbezonnenheid. Bijvoorbeeld, onvoorbereid naar een behoorlijk prijzig congres gaan. Ze kan zich voorstellen dat Mia zich daaraan ergert. Zij is ten slotte verantwoordelijk voor de besteding van het opleidingsbudget.

ENFP versus INTJ

Als Eva een MBTI-vragenlijst zou invullen, dan zou daaruit komen dat ze een ENFP is. Kort door de bocht heeft zij een extravert persoonlijkheidstype heeft dat energie krijgt van de omgang met mensen en van veel afwisseling in activiteiten. De P aan het eind staat voor haar behoefte aan organisatie en planning. (De middelste letters zijn ook belangrijk, maar die houden we even buiten beschouwing.) Mia zou uitkomen op ISTJ. Zij is intravert. Zij kan het beste werken als ze zich kan terugtrekken en rustig alleen kan nadenken. Ze houdt liever wat afstand van vreemde mensen. Daarom vindt ze bij een lezing zitten prettiger dan op een groepje kletsende secretaresses afstappen. Ook heeft ze juist veel behoefte aan planning en aan knopen doorhakken.

Het verschil tussen E..P's en I..J's kan heel groot aanvoelen. Een E kan zich gewoon niet voorstellen hoe je het uren lang in je eentje in een kantoor uithoudt. Ze zou gewoon in slaap vallen.

Welke aanpak past bij jouw doelstelling?

Wat kun je hier nu mee? Je hebt geconstateerd dat je allergisch voor je baas bent, of dat je op een totaal verschillende manier gemotiveerd wordt. Wat nu? Zowel vanuit Ofmans theorie als vanuit MBTI zijn er richtingen om aan je eigen tolerantie van verschillen te werken.

Bij beide is de voorwaarde dat je begint met jezelf in kaart te brengen. Ga dus die kernkwadranten maken voor jezelf en vraag je collega's om advies. Zet eens alle verwijten op een rij die je door je baas naar je hoofd geslingerd krijgt. Zo krijg je een mooi lijstje valkuilen. Vul een goede MBTI-vragenlijst in en krijg zo meer vat op je eigen type. Vervolgens ga je naar je baas kijken met de wetenschappersblik, niet met de gefrustreerde medewerkersblik. Je gaat proberen het kernkwadrant van die ander te schetsen.

Dubbelkwadrant

Vaak is jouw allergie de valkuil van de ander. Mia's kernkwadrant zou er zo uit kunnen zien.

kernkwadrant: degelijk / saai / gezellig / kletserig

Eva mag best ideeën hebben over Mia's kwadrant, maar ze moet het Mia zélf laten uitwerken. Een ander confronteren met het kernkwadrant dat je voor hem hebt getekend, is heel belerend. Je ziet dat Mia's kernkwadrant dan niet de omgeklapte versie is van die van Eva. Zo simpel ligt het namelijk niet.

Eva kan het initiatief nemen om met Mia in gesprek te gaan over hun kernkwadranten. Dat kun jij ook doen met je baas of met een collega met wie het niet loopt. Doe dat natuurlijk wel op een moment dat jullie elkaar kunnen verdragen. Je kunt elkaar dan vertellen wat je goed aan elkaar vindt en hoe je je verder wilt ontwikkelen. Je wilt misschien graag een beetje hebben van je baas zijn kernkwaliteit...

Lees van Daniel Ofman en Rita van der Weck, De kernkwaliteiten van het Enneagram, Scriptum 2000.

Spreek hem aan op zijn voorkeur

Je kunt je baas niet verplichten een MBTI-test te gaan doen, maar je kunt hem wel goed gaan observeren. In een boek als Working together. A personality centered appoach to management van Isachsen en Behrens (1995) vind je allerlei lijstjes met kenmerken die je naast je baas kunt houden. De uitkomst geeft geen honderd procent garantie, maar wel een idee van de grootste tegenstellingen tussen jullie beiden.

Stel dat Eva makkelijker wil omgaan met Mia. Dan kan zij Mia bijvoorbeeld meer zekerheid en stabiliteit bieden. Daar hebben ISTJ's namelijk behoefte aan. Ze zou in plaats van met elke gedachte die in haar opkomt meteen Mia's kantoor in te stormen, haar invallen kunnen opschrijven. Ze kan met Mia afspreken dat ze elke middag om 14.30 even een kop thee drinken en Eva's ideeën doornemen.

ISTJ's hebben veel moeite met het veranderen van hun gedrag. Eva kan zich daarom veel frustraties besparen door op zoek te gaan naar de kanten van Mia's voorkeuren die voor Eva gunstig zijn, in plaats haar aandacht te blijven richten op alle irritante kanten van haar type.

Als je inzicht krijgt in die verschillen tussen types kan je er een beetje een spelletje van maken. Probeer gedrag uit op je baas waarvan je kunt voorspellen dat hij het prettig vindt en geniet van de rust die het brengt. Zo kun jij lekker blijven wie je bent!
O nee, je kunt zelf gedrag dat eigenlijk buiten je natuurlijke voorkeuren ligt, ook een beetje ontwikkelen.

Volgende pagina: Als je er niet uitkomt, wat dan?


Bron: www.leren.nl/cursus/professionele-vaardigheden/leiding-ontvangen/ander-mens.html

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon